Perfekcyjna rozmowa kwalifikacyjna i jak ją zaplanować

Rozmowa kwalifikacyjna to dla kandydata często duży stres, związany z chęcią jak najlepszego zaprezentowania się przed potencjalnym pracodawcą. Jak zrobić dobre wrażenie i nie popełnić gafy na pierwszym spotkaniu o pracę? Udzielamy kilku porad i wskazówek, które pomogą Ci się przygotować!

Pierwsze kilka sekund – wykorzystaj je!

Pierwszy krok, uśmiech, uścisk dłoni i… rekruter wie już o Tobie niemal wszystko. A przynajmniej tak może mu się wydawać. W psychologii zaobserwowano zjawisko, polegające na tendencyjnym przypisywaniu cech charakteru do osoby na podstawie pierwszego wrażenia. Kilka pierwszych sekund wystarczy, by nasz mózg i podświadomość wytworzyły opinie na temat nowo poznanej osoby, nawet jeśli nie wypowiedziała ani jednego słowa. Tzw. efekt aureoli lub efekt halo, to pewnego rodzaju mechanizm, który na podstawie zachowania, gestów, mimiki, tonu głosu czy postawy rozmówcy, podpowiada (choć nie zawsze trafnie) kim dana osoba jest. Warto zaznaczyć, że negatywne przeświadczenia wynikające z pierwszego wrażenia są trudne do odwrócenia. Często wymagają od ocenionej osoby wiele czasu i pracy, by udowodnić ich bezzasadność. Chcąc ustrzec się przed nieprzychylną oceną przyszłego pracodawcy, a wręcz wzbudzić jego uznanie, warto wiedzieć jak ujarzmić stres i zaplanować sposób, w jaki chcemy zostać odebrani. 

Od czego zacząć?

Poza przekazami niewerbalnymi, musisz zadbać o przygotowanie merytoryczne. W końcu sam sposób bycia nie przekona rozmówcy do zatrudnienia właśnie Ciebie, jeśli nie będziesz potrafił obronić swojej wizerunkowej prezentacji. Odpowiednie przygotowanie mentalne pozytywnie wpłynie również na Twoje zachowanie i pewność siebie. Dlatego bardzo istotne jest, aby przed spotkaniem zapoznać się z historią i misja firmy, jak również przygotować się na serię pytań. Nawet tych nietypowych, mających na celu sprawdzenie Twojej kreatywności. Opracowanie krótkiej prezentacji, w której opowiesz o swoim doświadczeniu, kompetencjach i zainteresowaniach pomoże Ci uwzględnić najważniejsze atuty, świadczące o zasadności zatrudnienia na dane stanowisko.

Po obmyśleniu scenariusza rozmowy, czas przejść do przygotowania odpowiedniego stroju. Zaplanuj z wyprzedzeniem w co się ubierzesz, ponieważ strój odgrywa ważną rolę w kreowaniu wizerunku, podobnie jak fryzura, a w przypadku Pań także makijaż i schludność paznokci. Wybierając garderobę, sugeruj się dress codem, o ile w firmie do której się udajesz takowy obowiązuje. Jeśli nie uzyskałeś żadnych wskazówek, to najrozsądniej będzie postawić na oficjalny, ale również komfortowy strój w stonowanych kolorach. Buty na obcasie nie są obowiązkowe, jeśli nie czujemy się w nich pewnie. W takim przypadku lepiej wybrać płaskie, choć eleganckie obuwie np. mokasyny czy baleriny, w których będziemy czuć się naturalnie. 

„Dzień dobry”, nie „witam”, czyli dobry początek

Nie trzeba wspominać, że spóźnienia na rozmowę kwalifikacyjną nie wchodzą w grę. Lepiej pojawić się nieco wcześniej i zakomunikować w ten sposób, że cenisz sobie punktualność. Kiedy już dojdzie do spotkania z rozmówcą, nie zaczynaj dialogu od „witam”. Dużo stosowniejsze będzie proste „dzień dobry” i towarzyszące mu stanowcze uściśnięcie dłoni oraz lekki uśmiech.

Pamiętaj o użyciu niższego tonu głosu, który brzmi atrakcyjniej. W sytuacjach stresowych często zdarza się nam mówić nieco za wysoko, piskliwie, co może wskazywać na zdenerwowanie czy podekscytowanie. Spokojny, ale ożywiony głos upewni naszego rozmówcę, że przywitał się z osobą zdecydowaną i profesjonalną. Taki początek spotkania pozwoli nadać odpowiedni kierunek dalszej rozmowie i wywoła pozytywne, choć jeszcze nie finalne pierwsze wrażenie 

Swobodna postawa i aktywne słuchanie

Rozmowa kwalifikacyjna z pewnością nie należy do przyjemnych i bezstresowych konwersacji (choć nie wszyscy się z tym zgodzą). Za sprawą kortyzolu – hormonu stresu – pocą nam się ręce, zachowujemy się nienaturalnie, mówimy zbyt szybko i niezrozumiale. Każda osoba reaguje indywidualnie na zwiększony poziom stresu, aczkolwiek dzięki pewnej technice możemy skutecznie z nim walczyć i zapanować nad niekontrolowanymi reakcjami. Badania przeprowadzone przez naukowców z Amy Cuddy (Harvard University), dotyczące mowy ciała i jej wpływu na pewność siebie i władczość udowodniły, że przyjmowanie pozycji dominującej podnosi poziom testosteronu. Ten z kolei wpływa na wzrost pewności siebie i powoduje spadek kortyzolu, odpowiedzialnego za stres i impulsywne działanie. Oznacza to, że świadome ustawienie ciała w pozycji otwartej z lekko uniesioną głową, wpłynie na automatyczne uwolnienie w naszym mózgu hormonów, dzięki którym poczujemy się pewniej. Warto pamiętać o tej zasadzie, wybierając się na rozmowę o pracę.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na pozytywny odbiór naszej osoby jest aktywne słuchanie. Aktywne słuchanie to nie tylko odpowiadanie na pytania. To także gesty, świadczące o naszym zaangażowaniu w rozmowę, oraz pytania zadawane rozmówcy. Trikiem stosowanym przez polityków i celebrytów, chcących wyglądać na zainteresowanych rozmówcą, jest lekkie przechylenie głowy w prawą stronę, delikatne zmarszczenie brwi i wzrok skierowany w osobę mówiącą. Takim zachowaniem komunikujemy, że jesteśmy szczerze zaciekawieni tematem, a to z kolei świadczy o szacunku dla mówcy.

Naturalność to klucz do sukcesu

Wybierając się na rozmowę kwalifikacyjną i planując swoją prezentację, musimy pamiętać o najważniejszej rzeczy – o byciu sobą. Z pewnością przejdzie Ci przez myśl pomysł, by przedstawić swoją osobę w nieco udoskonalonej wersji, wzbogacając swoje doświadczenia czy zainteresowania. Nie radzimy jednak koloryzować ani CV, ani podczas rozmowy o pracę. A to z co najmniej dwóch powodów. Kreowanie zafałszowanego wizerunku może sprawić, że wyglądamy nienaturalnie, nieautentycznie, co nie ujdzie uwadze naszego rozmówcy, podkopując jego ufność. Co gorsza, możemy zostać przyłapani na drobnych kłamstewkach, a takie rozwinięcie sprawy prawdopodobnie zdyskwalifikuję kandydaturę na dane stanowisko. Zdecydowanie bardziej opłaci się naturalność, uwypuklanie swoich atutów, a także szczerość.

Podczas każdej rozmowy kwalifikacyjnej może pojawić się element zaskoczenia, nawet pomimo usilnych starań kontrolowania sytuacji. Nietypowe pytanie czy zbyt wysokie wymagania dotyczące stanowiska, mogą zbić z tropu. Pamiętaj jednak, że pozostanie sobą i budowanie wizerunku w oparciu o cechy charakteru świadczące o zasadności przyjęcia na dane stanowisko, będą najsilniejszym argumentem, przemawiającym na Twoją korzyść.

Życzymy powodzenia!